Νικήτη Σιθωνία

Νικήτη ή Νικήτας ένας από τους σημαντικότερους τόπους της Σιθωνίας.

nikiti-2

Στην περιοχή της Νικήτης έχουν εντοπιστεί αρκετές θέσεις όπου υπήρχαν συνοικισμοί κατά τα προϊστορικά χρόνια. Από τότε συνέχισε ασταμάτητα η ζωή στην περιοχή της άλλοτε σε μικροσυνοικισμούς και άλλοτε σε μικρά η μεγάλα χωριά.
Στα κλασικά χρόνια το σημαντικότερο πόλισμα στην περιοχή της ήταν η Γαληψός. Η Γαληψός ήταν η εξέλιξη ενός σημαντικού προϊστορικού οικισμού. Φαίνεται ότι στους κατοίκους της προστέθηκαν πολλοί Χαλκιδείς άποικοι τον 8ο και 7ο αι. π.Χ. Κατά τους μηδικούς πολέμους υποβλήθηκε και αυτή σε υποχρεωτική στρατολογία. Στη συνέχεια έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Το 432 αποσκίρτησε από τη συμμαχία και ένα μέρος του πληθυσμού της μετοίκησε στην Όλnikiti-7υνθο. Για το τέλος της δε γνωρίζουμε τίποτα, από τα αρχαιολογικά ευρήματα όμως προκύπτει ότι η πόλη φυτοζωούσε ως τα ρωμαϊκά χρόνια. Φαίνεται ότι ένας κύριος λόγος του μαρασμού της Γαληψού ήταν και η δημιουργία ενός νέου συνοικισμού αρκετά κοντά της, δηλ. στην περιοχή του Αγ. Γεωργίου. Εκεί άρχισε να εμφανίζεται στα ελληνιστικά χρόνια ένας νέος οικισμός, ο οποίος σύντομα αναπτύχθηκε και ήταν ο σημαντικότερος της περιοχής ως τον 6ο αι. μ.Χ.. Ο συνοικισμός του Αγ. Γεωργίου πρέπει να καταστράφηκε από επιδρομείς τον 6ο μ.Χ. αι. Τότε πρέπει να καταστράφηκε και ο λιγότερο σημαντικός οικισμός που βρισκόταν στην περιοχή Ελιά.
Από τον 6ο μ.Χ. αι. ως τα τέλη του 13ου αι. δεν υπάρχει πληροφορία για την περιοχή. nikiti-4Το 1300 η περιοχή της Νικήτης στο μεγαλύτερο μέρος της ανήκε σε διάφορα μοναστήρια του Αγ. Όρος (Ξενοφώντος, Λαύρας, Ξηροποτάμου), αλλά υπήρχε και ένα χωριό ανεξάρτητο, η Ψαλλίδα, από το οποίο σώζεται μόνον ο εντελώς ερειπωμένος πύργος. Το χωριό αυτό θα πρέπει να καταστράφηκε από τους Καταλανούς γύρω στο 1308.
Στις αρχές του 14ου αι. άρχισε να δημιουργείται ο συνοικισμός της σημερινής Νικήτης. Αρχικά ήταν ένας μικροσυνοικισμός των καλλιεργητών του μετοχιού <Νεακίτου> που ανήκε στη μονή Ξενοφώντος. Με την πάροδο του χρόνου αυξήθηκαν οι κάτοικοι και το 15ο αι. Θα πρέπει να ήταν ήδη ένα ανεξάρτητο χωριό.
Το 1821 η Νικήτη καταστράφηκε από τους Τούρκους και οι κάτοικοι της διασκορπίστηκαν. Από το 1822 ως το 1827 οι περισσότεροι επέστρεψαν και ξανάκτισαν το χωριό.
Σήμερα η Νικήτη είναι ένας από τους δυναμικότερους τόπους της Χαλκιδικής και το σπουδαιότερο μελισσοπαραγωγικό κέντρο της Ελλάδος.